Een brede aanpak vraagt om brede financiering
De Gezinsaanpak is niet de verantwoordelijkheid van één afdeling of één beleidsadviseur. Er is brede samenwerking nodig binnen de gemeente. Daarom is het slim om budgetten van verschillende afdelingen te combineren voor een meerjarige financiering.
Ook zijn er meerdere organisaties uit het lokale netwerk nodig voor een succesvolle gezinsaanpak. Als gemeente kun je vanuit je regierol met partners afstemmen hoe zij hun budgetten inzetten. De doelen en aanpak die je kiest, vormen de basis voor je eigen gemeentelijke budget.
Op deze pagina vind je informatie over verschillende financieringsmogelijkheden. Ook lees je hoe andere gemeenten hun aanpak hebben gefinancierd.
Financiële middelen voor volwasseneneducatie
- Financieringsmogelijkheden voor gemeenten (Expertisepunt Basisvaardigheden) -
Overzicht van verschillende financieringsmogelijkheden voor gemeenten voor het verminderen en voorkomen van laaggeletterdheid. WEB-gelden zijn hierbij het belangrijkst. - Kennisdocument Budgetten volwasseneneducatie (Expertisepunt Basisvaardigheden) - Dit document geeft antwoord op vragen als: hoe worden budgetten vastgesteld? Hoe worden ze uitgekeerd? Wat mag ervan worden betaald?
Financiële middelen voor de pedagogische basis
- Programma's en financiële regelingen voor de pedagogische basis (Nederlands Jeugdinstituut) - Overzicht van beschikbare programma's en regelingen voor het versterken van de omgeving waarin kinderen opgroeien.
Integrale financiering Gezinsaanpak
Bij een integrale Gezinsaanpak hoort ook een integrale financiering. Hier liggen kansen, omdat de Gezinsaanpak past bij verschillende beleidsterreinen, zoals:
- VVE-beleid
- Onderwijsachterstandenbeleid
- Kansengelijkheid
- Gezond leven en bewegen
- Bestaanszekerheid
Gezinnen zijn in al deze beleidsterreinen een doelgroep. Bespreek met collega's hoe de Gezinsaanpak kan bijdragen aan de doelen van hún beleidsterrein.
Gemeente Haarlem heeft een brochure ‘Gemeentelijke Gezinsaanpak Geletterdheid Haarlem’ gemaakt. Dit biedt partners van de gemeente inzicht in welke programma’s er zijn om de cyclus van laaggeletterdheid binnen gezinnen te voorkomen en hoe je daarvoor subsidie kan aanvragen bij de gemeente.
Programma's met overlappende doelen
Kijk ook naar programma’s, akkoorden en regelingen die dezelfde doelen hebben als de Gezinsaanpak, zoals:
- Kansrijke Start – Landelijk actieprogramma (onderdeel van GALA) waarin gemeenten, het Rijk en professionals van wijkteams, welzijnswerk, volwassen-ggz, geboorte- en jeugdgezondheidszorg, samenwerken aan een kansrijke start voor zoveel mogelijk kinderen. De eerste 1000 dagen van een kind zijn bepalend voor de kansen later in het leven. Taalontwikkeling is daarbij een essentieel onderdeel.
- Nationaal Preventieakkoord – Werkt aan een gezonder Nederland in 2040 door roken, overgewicht en problemen met alcoholgebruik terug te dringen. Overgewicht en roken komen vaker voor bij mensen met een lage sociaaleconomische status. Via de SPUK-regeling (Brede Specifieke Uitkering) kunnen gemeenten geld krijgen voor een lokaal preventieakkoord. De SPUK bundelt alle financiële middelen die gemeenten krijgen voor preventie, zoals:
- Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) voor integraal preventief beleid
- Het Integraal Zorgakkoord (IZA) om de zorg in Nederland te verbeteren
Subsidies voor basisvaardigheden, geletterdheid en bibliotheken
- Subsidieoverzicht (Expertisepunt Basisvaardigheden) - Overzicht van verschillende subsidies voor het verbeteren van basisvaardigheden.
- Masterplan Basisvaardigheden (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) - Met dit plan investeert het kabinet jaarlijks 1 miljard euro in het basis- en voortgezet onderwijs. Het geld is bedoeld voor taal, rekenen, burgerschap en digitale vaardigheden. Er zijn subsidieregelingen voor scholen. Ook kunnen kinderopvang, onderwijs en bibliotheken geld krijgen voor leesbevorderingsprogramma's zoals BoekStart en de Bibliotheek op school (Impulsregeling). Vanaf 2028 worden de landelijke leesprogramma's BoekStart in de kinderopvang en De Bibliotheek op school duurzaam gefinancierd.
- Nationaal Programma Onderwijs (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) – Een tijdelijk programma om de gevolgen van de coronacrisis voor leerlingen aan te pakken.
Andere relevante subsidies
- Subsidieregeling brugfunctionaris | Passend onderwijs (Rijksoverheid) - Scholen kunnen subsidie krijgen voor een brugfunctionaris die de verbinding met ouders en leerlingen versterkt en het schoolteam hierbij helpt.
- EU-fondsenwijzer (Kenniscentrum Europa Decentraal) - Overzicht van Europese fondsen en subsidies voor gemeenten.
Achtergrondinformatie over de inzet van (meerjarige) financiering
- Maximale impact door slimme inzet van financiële middelen (Stichting Lezen en Schrijven) - Gemeenteambtenaren die werken aan laaggeletterdheid delen hun kennis en ervaring over langdurige financiering.